Жанчынам у Беларусі трэба рыхтавацца да павышэння пенсійнага ўзросту
- 19.09.2025, 19:26
Лукашысты рыхтуюць законапраект.
У Беларусі павышэнне пенсійнага ўзросту не плануецца, заявіла першая намесніца старшыні Мінгарвыканкама Надзея Лазарэвіч. Паводле яе слоў, замест гэтага ўлады нацэлены ўзгадаваць «працоўную змену», паляпшаць дэмаграфічную сітуацыю і дбаць пра інстытут сям’і. «Зеркало» спытала ў эканаміста Льва Львоўскага, ці спрацуе такі план, каб вырашыць праблемы з пенсіямі.
Хутка выправіць сітуацыю з дэмаграфіяй не атрымаецца
«Не плануецца (павышэнне пенсійнага ўзросту. — Заўв. рэд.), і ў цэлым гэта не самамэта, — адзначыла Надзея Лазарэвіч на сустрэчы з калектывам «Мінскжалезабетон». — Задача — узгадаваць працоўную змену, паляпшаць дэмаграфічную сітуацыю. Гэта ўзаемазвязаныя з’явы. Адсюль важнасць клопату пра моладзь, здароўе падрастаючага пакалення, павышэння нараджальнасці, пра інстытут сям’і ўвогуле».
Эксперт Львоўскі лічыць, што ў гэтых заявах няма ніякіх канкрэтных планаў, замест іх гучаць агульныя фармулёўкі:
— Гэтая заява здаецца даволі пустой — проста каб нешта сказаць. Хочуць «узгадаваць працоўную змену». А якая альтэрнатыва — не ўзгадаваць і забіваць? Ці словы пра інстытут сям’і — у нас што, з ім нешта не так? І як намесніца старшыні Мінгарвыканкама збіраецца дбаць пра інстытут сям’і? Гэта агульныя фразы. А што канкрэтна яны збіраюцца рабіць, напрыклад, для павышэння нараджальнасці? — задаецца пытаннямі эканаміст.
Аналітык звяртае ўвагу, што законапраект аб павышэнні ўзросту выхаду на пенсію, калі яго і рыхтуюць і абмяркоўваюць, то не ў структурах улады Мінска, а ў больш высокіх інстанцыях.
— У нас вялікія праблемы (з дэмаграфіяй і перспектывамі пенсійнага забеспячэння. — Заўв. рэд.). Калі б іх можна было вырашыць проста ўзгадаваннем новай працоўнай змены і клопатам пра інстытут сям’і, то, верагодна, Лукашэнка не казаў бы пра 150 тысяч пакістанцаў, а праблемы дэмаграфіі не выносіліся б на высокі ўзровень. Іх жа абмяркоўваюць на пасяджэннях з розных бакоў.
Вырашэнне дэмаграфічнага пытання — вялікі і складаны працэс, адзначае Леў Львоўскі.
— Як і любая вялікая праблема, яна складаецца з многіх падпраблем. Пэўныя рэчы можна зрабіць вельмі хутка. Напрыклад, адкрыць або легалізаваць прыватныя яслі, а таксама школы. Ці змяніць заканадаўства так, каб яно ўключала больш гнуткія формы працы, — гэта таксама можна зрабіць даволі хутка. Але пакуль што мы ў гэтай сферы не бачым ніякіх змен, акрамя як у горшы бок. Як, напрыклад, закрыццё прыватных дзіцячых садкоў і школ. Усё гэта таксама ўплывае на нараджальнасць.
Сярод адзінкавых пазітыўных змен эканаміст нагадвае пра рашэнне ўладаў адмяніць з гэтага года абмежаванні па выплатах для працуючых пенсіянераў. Іншага руху ў гэтым напрамку або рэальных рашэнняў не бачна, адзначае Леў Львоўскі.
Што ў сілах зрабіць улады сталіцы
Аналітык адзначае, што ў Мінску сітуацыя не такая вострая, як у рэгіёнах, бо сталіца якраз за іх кошт і падпітваецца.
— Канкрэтна ў Мінску ў тэорыі праблем з дзіцячымі садкамі няма, а на практыцы — ёсць. Яны ў нас знаходзяцца не там, дзе жывуць сем’і з дзецьмі. І гэта цалкам сфера адказнасці Мінгарвыканкама, — кажа Леў Львоўскі. — Або калі будуюць новы дом, лічаць, колькі ў людзей у сярэднім дзяцей, — і плануюць дзіцячы садок. І тое яго пачынаюць будаваць толькі пасля таго, як дом здадзены. Але гэтага садка аказваецца недастаткова, бо ў новым доме дзяцей больш, чым сярэдняя колькасць у маладых сем’яў [па горадзе]. А, напрыклад, у цэнтры горада, дзе насельніцтва больш сталае, школы і дзіцячыя сады з вялікай колькасцю пустых месцаў.