Foreign Affairs: Чаму Сі пачаў чысткі ў войску Кітая

• 23.07.2025, 15:53

КНР рыхтуецца да вайны?

З канца 2023 года ў Кітаі назіраецца маштабная чыстка вышэйшага камандавання Народна-вызваленчай арміі Кітая (НВАК). З шасці чальцоў Цэнтральнага вайсковага савета (ЦВС) — ключавога органа кіравання арміяй — трое былі знятыя з пасад. Сярод іх міністр абароны Лі Шанфу, кіраўнік палітычнай управы Мяо Хуа і другі намеснік старшыні ЦВС Хэ Вэйдун, піша Foreign Affairs (пераклад — сайт Charter97.org).

Што асабліва характэрна: усе трое былі асабіста вылучаныя лідарам КНР Сі Цзіньпінам усяго два гады таму. Улічваючы, што Сі даручыў падрыхтаваць НВАК да магчымага ўварвання ў Тайвань да 2027 года, масавыя звальненні на вышэйшым узроўні выклікаюць пытанні аб боегатоўнасці войска.

Прычыны чыстак розняцца: ад карупцыі ў закупках узбраенняў і асабістых кар'ерных амбіцый да незадаволенасці Сі вынікамі працы генералаў. Таксама магчыма, што Сі проста страціў давер да камандзіраў, якія не апраўдалі чаканняў.

На думку аналітыкаў, бягучая нестабільнасць можа падарваць камандныя структуры, запаволіць мадэрнізацыю і знізіць маральны дух афіцэрскага складу. Улічваючы складанасць супольных аперацый (напрыклад, высадкі на Тайвань), такая дэстабілізацыя можа аслабіць баявыя магчымасці НВАК у кароткатэрміновай перспектыве.

Тым не менш гісторыя Кітая паказвае: краіна не раз уступала ў войны, не чакаючы поўнай гатоўнасці. Ад карэйскай вайны да канфлікту з В'етнамам у 1979 годзе — Пекін дзейнічаў, зыходзячы з палітычнай неабходнасці.

Калі Сі палічыць захоп Тайваня непазбежным крокам - ён можа аддаць загад, нават калі войска не будзе цалкам гатовае.