Расея страчвае мільярды праз граніцу кошту нафты
- 21.07.2025, 16:09
Як санкцыі мяняюць нафтавы рынак.
Новы пакет абмежаванняў на экспарт расейскай нафты стаў ударам па бюджэце краіны, піша ВЧК-ОГПУ. Экспэрты і эканамісты сыходзяцца ў адным — асноўная праблема для Расеі сёння — значнае зніжэнне нафтагазавых даходаў, без якіх федэральны бюджэт цяжка ўявіць. Аднак ацэнкі маштабаў страт разыходзяцца, і лічбы выклікаюць сур'ёзную ўстурбаванасць.
Дацэнт РЭУ імя Пляханава Павел Севасцьянаў называе лічбу ад 390 да 550 мільярдаў рублёў на год, што прыкладна адпавядае 5-7 мільярдам даляраў. Ён адзначае, што зніжэнне граніцы коштаў да 47,6 даляраў за барэль у большай ступені сімвалічная пастанова, бо расейская нафта ўжо прадаецца з вялікімі зніжкамі, а краіна ўмее манеўраваць, выкарыстоўваючы гнуткую лагістыку і шырокае кола пакупнікоў.
У той жа час аналітык Freedom Finance Уладзімір Чарноў мяркуе, што страты бюджэту могуць скласці да 1,5 трыльёнаў рублёў на год — амаль утрая больш. Ён папярэджвае, што праз зніжэнне коштаў Urals у другім паўгоддзі 2025 года будзе прадавацца на ўзроўні 55-65 даляраў за барэль, што прывядзе да неабходнасці павелічэння ўнутраных запазычанняў.
Дацэнт Наталля Дзенісянкова адзначае, што ключавы чыннік эфектыўнасці ўведзенай граніцы — гэта захаванне яго буйнымі імпарцёрамі, перш за ўсё Індыяй, Кітаем і Турцыяй. Калі гэтыя краіны не будуць строга прытрымлівацца абмежаванняў, то эфект ад іх будзе мінімальным. Санкцыі ўжо закранулі 105 танкераў, што ўскладняе лагістыку, але без міжнароднай каардынацыі такія меры наўрад ці зменяць сітуацыю кардынальна.
Статыстыка пацвярджае трывожныя тэндэнцыі: па выніках чэрвеня падатковыя паступленні ад здабычы і продажу нафты і газу скараціліся на 34% у параўнанні з чэрвенем 2024 года — да 495 мільярдаў рублёў, што з'яўляецца мінімумам за апошнія два з паловай гады. За першае паўгоддзе 2025 года даходы знізіліся амаль на 17%, да 4,73 трыльёнаў рублёў.
Асноўныя прычыны - зніжэнне сусветных коштаў і ўмацаванне рубля. Калі ў траўні 2025 года барэль Urals каштаваў у сярэднім 52,1 даляра, то год таму — 67,4. Умацаванне нацыянальнай валюты таксама змяншае рублёвы кошт нафты і, адпаведна, падатковыя паступленні.
Фізічныя пастаўкі нафты ў ключавы рынак – Кітай - таксама скарачаюцца. У першым паўгоддзі 2025 года Расея паставіла Кітаю 49,1 мільёна тон, што на 10,8% менш, чым за аналагічны перыяд летась. У грашовым вылічэнні закупкі ўпалі на 24%. У чэрвені 2025 года Кітай увёз на 21% менш нафты ў даляравым эквіваленце, чым год таму.
Відавочна, што ў Расеі сёння няма раўназначных рынкаў збыту, здольных кампенсаваць страты Індыі і Кітая. Гэта стварае доўгатэрміновыя рызыкі для бюджэту і эканомікі ў цэлым — узмацненне жорсткасці санкцый і падзенне нафтагазавых даходаў можа быць сур'ёзным выклікам.