Дзерыпаска прадказаў Расіі ізаляваны інтэрнэт і тэхналагічную адсталасць
- 9.12.2025, 14:56
РФ прайграла ў стратэгічнай гонцы.
Адзін з самых багатых расіян, заснавальнік алюмініевай кампаніі «Русал» Алег Дзерыпаска раскрытыкаваў расійскія ўлады за тое, што яны «кашмараць» прыватны бізнес і не даюць яму працаваць у сферы штучнага інтэлекту (ШІ), які ён лічыць тэхналагічнай рэвалюцыяй. «Калі ў Расіі не дадуць працаваць прыватнаму бізнесу ў сферы штучнага інтэлекту і не перастануць яго кашмараваць, мы праспім і гэтую чарговую — ужо чацвёртую — тэхналагічную рэвалюцыю і будзем радавацца сваёй суверэннасці ў пячоры ізаляванага інтэрнэту», — напісаў Дзерыпаска ў сваім тэлеграм-канале. Па яго словах, сакрэт поспеху не выглядае фантастычным: доўгатэрміновае планаванне, дзяржаўная падтрымка, дапамога нацыянальным чэмпіёнам.
Сваё папярэджанне ён дапоўніў разборам глабальнай гонкі ШІ, спасылаючыся на выступленне кіраўніка Nvidia Джэнсэна Хуанга, найбуйнейшай у свеце кампаніі па вытворчасці чыпаў для ШІ. Паводле Хуанга, суперніцтва ЗША і Кітая — гэта не дуэль ChatGPT з DeepSeek, а сістэмная канкурэнцыя па фундаментальных напрамках: энергетыка, чыпы, інфраструктура дата-цэнтраў, мадэлі ШІ і іх практычнае прымяненне.
Прагноз адносна Расіі выглядае асабліва трывожным. Эканамічная і тэхналагічная ізаляцыя пакідае краіну на ўскрайку глабальнага развіцця штучнага інтэлекту. Так, на рускамоўнай платформе LM Arena, дзе карыстальнікі ацэньваюць якасць мадэляў ШІ, найлепшы расійскі прадукт — GigaChat ад «Сбера» — займае толькі 25-е месца, саступаючы старым версіям ChatGPT ад OpenAI і Gemini ад Google. YandexGPT знаходзіцца яшчэ ніжэй — на 35-й пазіцыі.
Паводле рэйтынгу Стэнфардскага ўніверсітэта Global AI Vibrancy Tool, які вымярае развітымасць і эфектыўнасць ШІ-экасістэм, Расія займае 28-е месца з 36 краін. Яшчэ больш жорсткай выглядае ацэнка Міжнароднага валютнага фонду: у індэксе гатоўнасці 174 краін да ўкаранення ШІ Расія знаходзіцца толькі на 53-й пазіцыі з паказчыкам 0,56 бала з магчымых 1. Для параўнання: еўразона ў цэлым мае 0,67, Кітай — 0,64, Польшча — 0,6, а лідарамі сталі Сінгапур, Данія, ЗША, Нідэрланды і Эстонія.
«Расія на гады адстае ў распрацоўцы ўласнага ШІ. Яна ўжо прайграла ў гэтай гонцы, і дагнаць лідэраў ёй немагчыма», — заявіў The Wall Street Journal Юрый Падарожны, былы кіраўнік сервісаў «Яндекс.Карты» і «Яндекс.Метро», які пасля пачатку вайны з'ехаў з краіны і цяпер працуе дырэктарам па ШІ ў фінтэх-стартапе Finom. У 2024 годзе ўсе расійскія кампаніі ШІ прыцягнулі ўсяго каля $30 млн венчурных інвестыцый, тады як адна толькі OpenAI атрымала больш за $6 млрд.