Расіянам рэзка павысяць мінімальныя цэны на гарэлку

• 5.12.2025, 23:54

Рэзкае павышэнне акцызаў адбываецца на фоне рэкорднага дэфіцыту бюджэту РФ.

Са студзеня 2026 года ў Расіі істотна вырастуць мінімальныя рознічныя цэны (МРЦ) на алкаголь. Як паведамілі «Коммерсанту» дзве крыніцы на рынку, цяпер Мінфін РФ абмяркоўвае з удзельнікамі галіны новыя разлікі, паводле якіх МРЦ на гарэлку аб’ёмам 0,5 л плануецца ўсталяваць на ўзроўні 409 рас. руб. — гэта на 17,1% вышэй, чым год таму.

Паводле тых жа ацэнак, мінімальная цана брэндзі і аналагічнай прадукцыі можа скласці 605 руб. за 0,5 л, што на 28% больш за бягучы ўзровень. Каньяк і віскі, вырабленыя з сыравіны з вытрымкай не менш як тры гады, з пачатку наступнага года могуць падаражэць на 16%, да 755 руб. Крыніцы «Ъ» ўдакладняюць, што прадстаўленыя лічбы пакуль маюць рабочы характар і могуць быць скарэктаваныя. Канчатковыя параметры стануць вядомыя да канца снежня, калі Мінфін выпусціць адпаведны загад.

МРЦ на гарэлку былі ўведзены ў 2009 годзе, а на брэндзі і каньяк — у 2011-м. У пачатку 2025 года мінімальная цана 0,5 л гарэлкі вырасла на 16,7%, да 349 руб., брэндзі — на 17,12%, да 472 руб., каньяку — на 17,09%, да 651 руб. Эксперты, апытаныя «Коммерсантом», лічаць, што новы рост МРЦ стане сур’ёзным выпрабаваннем для галіны.

Прэзідэнт гільдыі «Алкопро» Андрэй Маскоўскі папярэджвае пра рызыку пераходу найбольш адчувальных да цаны спажыўцоў у нелегальны сектар. Кіраўнік Цэнтра распрацоўкі нацыянальнай алкагольнай палітыкі Павел Шапкін чакае больш істотнага падзення попыту ў 2026 годзе ў параўнанні з 2025-м. У кампаніі Ladoga прагназуюць зніжэнне рознічных продажаў на 5–10%.

Павел Шапкін таксама адзначае, што новыя цэнавыя ўмовы прымусяць вытворцаў пераглядаць асартымент: частка лікёра-гарэлачнай прадукцыі можа перайсці ў сумежныя катэгорыі, кшталту «псеўдаром» або «псеўдавіскі». Па ацэнцы Андрэя Маскоўскага, разам з ростам выдаткаў цяперашняе павышэнне МРЦ можа прывесці да хвалі зліццяў, паглынанняў і банкруцтваў сярод вытворцаў, асабліва рэгіянальных.

Адначасова з ростам МРЦ урад са студзеня 2026 года істотна павышае акцызы на алкаголь і тытунь. Як вынікае з паправак у Падатковы кодэкс, акцыз на моцны алкаголь (звыш 18 градусаў) вырасце на 11,4%, да 824 рублёў за літр чыстага спірту. Яшчэ мацней падаражаюць віны: акцыз на ціхія віны павысіцца на 31%, да 148 рублёў за літр, а на ігрыстыя — на 28%, да 160 рублёў. Таксама вырастуць акцызы на тытунёвую прадукцыю: на цыгарэты — на 11,3%, на тытунь для награвання — да 10 915 рублёў за кілаграм, на вадкасці для электронных цыгарэт — да 49 рублёў за мілілітр.

Рэзкае павышэнне акцызаў адбываецца на фоне рэкорднага дэфіцыту бюджэту: у 2025 годзе дэфіцыт казны запланаваны на ўзроўні 5,7 трлн руб., што ў пяць разоў перавышае першапачатковыя разлікі Мінфіна. У 2026 годзе дэфіцыт чакаецца на ўзроўні 3,786 трлн руб., у 2027-м — 3,185 трлн, у 2028-м — 3,513 трлн. Дзякуючы павелічэнню акцызаў на «шкодныя тавары» — алкаголь, тытунёвую прадукцыю і салодкія напоі — улады разлічваюць атрымаць у 2026–2028 гадах дадаткова каля 213,7 млрд руб.