Ігар ідзе дадому

• Ірына Халіп
• 5.12.2025, 11:11

Мы таксама вернемся.

Што там хаваць, я шчыра перажывала за бухога Ігара, які ішоў дадому. Як, уласна, сотні тысяч карыстальнікаў сацсетак, прычым нават з розных краін. За адну ноч Ігар стаў не толькі мемам, але і чымсьці кшталту носьбіта нацыянальнай ідэі.

Я, безумоўна, чытала і скептычныя каментары: маўляў, Ігар проста трапіў у архетып кшталту Івана-дурня. Нічога падобнага. У рускага Івана-дурня жыццё — гэта штодзённы выклік і змаганне, адрубванне галоў Змею Гарынычу і іншы гераізм. А Ігар з Віцебска проста ідзе дадому — без усялякага выкліку, без дэманстратыўных жэстаў. І за яго шчыра перажываюць: дайдзі, браце, мы з табой, ты нам не чужы.

Гісторыя Ігара — я не пра тое, што ён урэшце дабраўся дадому, а пра рэакцыю беларусаў, — проста ўзварушыла ў нас адчуванне 2020 года, калі ўсе дапамагалі адно аднаму, перажывалі за знаёмых і незнаёмых, вылічвалі «сваіх» адным позіркам і былі шчаслівыя ад сваёй аб'яднанасці. Апошнія гады нас шмат у чым раз'ядналі: адны прыціхлі, другія з'ехалі, трэція селі ў турму. І ўсім гэтым новым катэгорыям беларусаў перад адно адным крыху няёмка, але ў той жа час у ўсіх ёсць адно да аднаго прэтэнзіі і крыўды. Дык вось, Ігар са сваёй абяззбройваючай прастадушнасцю аб'яднаў усіх, бо проста перажываць за чалавека — гэта тое агульнае, якое нікуды не падзелася.

Памятаеце, як «Хлапотнаму дзельцу» куплялі ў падарунак добрыя красоўкі, каб пасля адседкі на Акрэсціна яму было зручна ганяць на ўсю моц? Дык вось, Ігару віцебскія абутнікі ўжо падарылі цёплыя боты, у якіх зручна і цёпла ісці дадому нават бухім. Мэблеўшчыкі падарылі канапу, якую Ігар з дазволу даравальніка паднесе сваёй маме на юбілей. А вытворцы бялізны — піжаму. Не сумняваюся, што калі б Ігар пазначыў у сваім допісе геалакацыю, да яго выехалі б мясцовыя кіроўцы, каб падвезці.

Дакладна гэтак жа дапамагалі беларусы адно аднаму ў 2020 годзе. І хоць тады гаворка ішла пра пацярпелых, а цяпер — пра звычайнага хлопца, які ідзе дадому пад шафэ, гэта не зніжае ўзровень беларускай салідарнасці. Мы па-ранейшаму шчодрыя на падтрымку і дапамогу, мы па-ранейшаму можам смяяцца і жартаваць, мы па-ранейшаму разам.

Прычым Ігар аб'яднаў усіх — левых і правых, тых, хто з'ехаў, і тых, хто застаўся, апазіцыянераў і «ябацькаў». Людзі з рознымі поглядамі, досведам, жыццёвымі сітуацыямі аб'ядналіся ў непакоі за маладога чалавека, які ідзе дадому ў нецвярозым стане. І наша вясёлая трывога, як бы патэтычна гэта ні гучала, раптам стала ўспышкай святла, якая азарыла крамешную цемру і выпадкова выхапіла з гэтай цемры наша адчайнае брацтва, адзінства, салідарнасць. Нібы раптоўная пераклічка: гэй, мы ўсё яшчэ тут! Нават калі на розных кантынентах.

Менавіта ў той момант, калі любімая большасцю беларусаў група «Петля пристрастия» распалася, яе лірычны герой раптам матэрыялізаваўся ў вобразе Ігара. Так, такі герой «Петлі» — звычайны чалавек, маленькі чалавек, амаль гогалеўскі. Ён п'е і спрабуе асэнсаваць жыццё. «Сатурн» памятаеце? Адна з найлепшых песень гурта. Там якраз герой — «дабіраўся дадому, не памятаю як, не памятаю чым». «Петля пристрастия» больш няма, а яе героі, аказваецца, — вось яны, тут, і нікуды не падзеліся.

Пакуль сацсеткі дапытваліся, ці дабраўся Ігар дадому, я прыдумвала яму гісторыю. З дзяцінства я любіла, гледзячы на пасажыраў у трамваі, прыдумляць ім біяграфіі і ўяўляць, куды яны едуць. Найперш я, вядома, падумала, што Ігар выклаў такі допіс на ўсялякі выпадак, бо баяўся, што ў канчатковым пункце маршруту яго чакае ГУБАЗіК: калі не дойдзе, шукаць трэба там. Другая версія — сварка з дзяўчынай, пасля якой малады чалавек выпіў і засумаваў, а допіс апублікаваў у пошуках спачування. Аказваецца, ніякай драмы і дэтэктыву там не было: ён проста ішоў дадому.

І, магчыма, гэта — галоўнае для беларусаў. Калі б ён ехаў у Польшчу, ішоў у піўнуху, бег на сімфанічны канцэрт, спазняўся на футбол — нічога б не было. Але для многіх беларусаў проста ісці дадому — гэта і ёсць мара. Ігар яе здзейсніў. Значыць, і ў нас калісьці атрымаецца прыйсці дадому.

Ірына Халіп, спецыяльна для Charter97.org