«Бярэш дзве кувалды і едзеш у поле»
- 31.12.2025, 12:55
Беларус ператварыў свой дом у каменную «крэпасць».
Власюкі ніколі не называюць свой дакладны адрас. Нашто? Калі вы прыехалі ў Камянец, станьце спіной да знакамітай Белай Вежы, і ў поле зроку абавязкова трапіць дом з катом. Так тут называюць катэдж Галіны і Уладзіміра — за мазаіку на сцяне ў выглядзе чорнага ката ў наежанай паставе. З булыжнікаў на фасадзе выкладзена вінаградная лаза, натуральны камень — у аздабленні налічнікаў, цокаля… Гледзячы на такі фантазійны выгляд пабудовы, многія прымаюць яе за сувенірную краму, музей або кавярню, піша Onliner.
— Калі калітка адчыненая, да нас часта заглядаюць турысты. Адчыняюць дзверы, заходзяць проста ў пакоі — паглядзець на «музейныя экспанаты». Аднажды прынялі наш дамок за рэстаран. Зайшлі на кухню, жонка нешта гатавала на пліце. «Госці» селі за стол, Галя абярнулася і пытае: «Што вы хацелі?» А хлопцы адказваюць: «Нясіце меню». Толькі потым здагадаліся, што ўваліліся ў прыватны дом без дазволу. Смяяліся разам, — расказвае гаспадар.
Год пабудовы дома Власюкоў невядомы. Вядома адно: ён стаяў яшчэ да ўзвядзення галоўнага храма Камянца — Свята-Сімяонаўскай царквы. Ёсць стары фотаздымак, дзе на заднім плане відаць будаўнічыя палі, устаноўленыя пад абноўлены мураваны храм на месцы старой драўлянай царквушкі.
Будаўніцтва каменнага храма пачалося ў 1912 годзе, а дом Власюкоў у два паверхі з мансардай ужо стаяў.
Пабудаваны на цэнтральнай плошчы горада, ён быў статуснай пабудовай. Першыя ўладальнікі пафарбавалі сцены ў белы «багаты» колер, і доўга гараджане з павагай называлі яго — «белы дом». Кажуць, некаторы час тут месцілася карчма, пасля гандлявалі соллю: на першым паверсе абсталявалі склад-краму, а другі і мансардны паверхі займалі жылыя памяшканні. Пасля вайны «белы дом» заняла загатоўчая кантора, потым — «Белсаюздрук» і пошта. Упершыню Уладзімір Власюк апынуўся ў гэтых сценах, калі яго маці атрымала ў «белым доме» кватэру як работніца «Рэмбыттэхнікі». Пасля арміі ён і сам уладкаваўся ў гэтую ўстанову, і яму далі побач з маці асобнае жыллё.
Пасля распаду СССР жыхароў пачалі адсюль выселяць. Сказалі: «Рэмбыттэхніка» развальваецца па розных міністэрствах, выкупляй або выязджай. А як выкупляць? Уладзімір пару-тройку гадоў як з арміі вярнуўся, ажаніўся, ужо трае маленькіх дзяцей было, а з грашыма — як у ўсіх. І так пашанцавала, што тады можна было купіць нерухомасць за чэкі «Жыллё». Маці аддала свае чэкі маладыя сям’і, цешча — свае, падзяліліся яшчэ сваякі. Власюкі выкупілі ўсе кватэры ў доме і пачалі вялікі рамонт.
— Чаму раптам кот? Кот — гэта я паводле кітайскага гароскопу. Першапачаткова замаўляў упрыгожанні на фасад у мясцовага майстра з залатымі рукамі. Ён зрабіў мне чорнага ката, вінаградную лазу. А потым у асноўным усё сам. Бярэш дзве кувалды па 6 кілаграмаў і едзеш у поле. Адна кувалда павінна быць не вострая, падобная да малатка. Калі вялікі камень колаць вострым інструментам, краі атрымаюцца са сколамі, а камень пашкоджваць нельга.
Валун трэба моцна ўдарыць адным рухам, каб ён раскалоўся, а потым палову зноў раскалоць напалам, атрыманыя чвэрці — яшчэ напалам.
Так расколваць, пакуль не атрымаеш плоскі матэрыял з прыродным узорам. Але, зразумела, усе камяні не могуць быць ідэальна плоскімі. Каб прыгожа ўкладаць, трэба ўцяпліць сцены дома тоўстым слоем пенапласту. Чым глыбейшая атрымліваемая ніша, тым лягчэй рабіць абліцоўку каменем. Напрыклад, вы цяпер бачыце плоскі бок каменя, а ў глыбіню ён можа быць да 10 сантыметраў.
Цяпер у доме Власюкоў шэсць жылых памяшканняў, уключаючы мансарду. Тут выраслі іх пяцёра дзяцей. Усе разляцеліся, з бабуляй і дзедам засталася адна ўнучка. Уладзімір часта ў раз’ездах: рамантуе бытавую тэхніку ў некалькіх раёнах Брэсцкай вобласці і проста шмат падарожнічае. На матацыкле аб’ездзіў паўсвету: Італія, Харватыя, Чарнагорыя, Румынія, Грэцыя… Вяртаючыся, зноў бярэцца за інструмент — ператвараць свой «Дом з катом». Ёсць мэта — скончыць дах «пад старадаўніну». Але падступіцца да схільнай канструкцыі звонку няпроста. Каб працаваць на вышыні, Уладзімір прыдумаў збудаваць знутры дома стромую вінтавую 7-метровую лесвіцу.
Унутраныя сцены гаспадар таксама аздабляе прыродным матэрыялам.
— Мы ж у Камянцы жывём. У нас куды ні кінь вокам — камяні. Я не ўмею рабіць па-сучаснаму: роўныя куты, гіпсакардон, тынкоўка… Для мяне гэта цяжка. А каменем — цяп-ляп, і выглядае добра, прыгожа.