Навукоўцы назвалі чатыры агульныя рысы таленавітых музыкантаў

• 28.12.2025, 16:12

Даследнікі прааналізавалі даныя каля 1200 чалавек з 15 краін.

Міжнародная група навукоўцаў выявіла, што прафесійныя музыканты лепш запамінаюць гукавыя патэрны, крыху дакладней арыентуюцца ў прасторы, валодаюць высокім інтэлектам і часцей вызначаюцца адкрытасцю да новага, але не маюць выяўленых пераваг у памяці на словы і лікі. Вынікі даследавання апублікаваныя ў часопісе Practices in Psychological Science (PPS).

Навукоўцы прааналізавалі даныя каля 1200 чалавек з 15 краін: 600 вопытных музыкантаў і 600 людзей без музычнай адукацыі. Для залічэння ў першую групу патрабавалася наяўнасць дзесяцігадовага досведу ігры на інструменце. Усе ўдзельнікі праходзілі аднолькавыя кагнітыўныя тэсты па адзіным пратаколе.

Асноўнае адрозненне паміж групамі выявілася ў кароткатэрміновай памяці на музычныя патэрны. Музыканты значна лепш спраўляліся з заданнямі на распазнаванне і параўнанне мелодый, што, на думку аўтараў, адлюстроўвае эфект працяглай трэніроўкі ў знаёмай вобласці. Невялікая, але статыстычна значная перавага таксама была зафіксаваная ў зрокава-прасторавай памяці — яна праяўлялася пры выкананні заданняў на запамінанне размяшчэння аб’ектаў.

А вось перавага ў вербальнай памяці — запамінанні лікаў або слоў — аказалася мінімальнай. Пасля ўліку ўзроўню агульнага інтэлекту і выканаўчых функцый гэтая розніца фактычна знікла. Гэта паказвае на тое, што больш раннія даследаванні маглі пераацэньваць сувязь паміж музычнай адукацыяй і вербальнай памяццю.

Акрамя кагнітыўных асаблівасцяў, музыканты ў сярэднім часцей вызначаліся высокім інтэлектам і асабовай адкрытасцю — схільнасцю да дапытлівасці, новых уражанняў і складаных ідэй.

Аўтары падкрэсліваюць, што менавіта спалучэнне асабістых фактараў, інтэлекту і асяроддзя можа тлумачыць, чаму людзі выбіраюць доўгатэрміновае музычнае навучанне і дэманструюць пэўныя кагнітыўныя перавагі.