Зло пажырае зло

• Антон Старыкаў
• 3.11.2025, 9:12

Пра ўнутрывідавую барацьбу Z-патрыётаў.

Звычайнага пятнічнага спісу новых інагентаў сёння не было, затое шэрагі здраднікаў папоўніліся новым «патрыётам», дакладней, «патрыёткай». Таццяна (ці Цецяна) Монтян далучылася да пракрамлёўскага палітолага Сяргея Маркава і Z-блогера Рамана Алёхіна.

У 2021 годзе Таццяна Монтян пераехала з Украіны, дзе была адвакаткай з вельмі відавочнай русафільскай рэпутацыяй, у Расію; калі пачалася поўнамаштабная вайна, яна падтрымала Расію. З 2023 года Монтян супрацоўнічала з Russia Today, у тэлеграме ў яе два каналы на 416 тысяч і 47 тысяч падпісчыкаў. У адным з іх зранку пасля ўнясення ў рэестр тэрарыстаў і экстрэмістаў Монтян напісала:

Небяспечна лічыць Шамана ніштожствам і педыкаватай бяздарнасцю, якая воўе са сцэны за 16 мільёнаў разавага ганарару, за якія можна было б набыць кучу нішцякоў ваякам на фронт.

Гэтаму «адкрыццю душы» папярэднічаў пост даносчыцы Мізулінай, якая паведаміла, што накіроўвала адносна Монтян запыты ў МУС, бо да яе «вялікая колькасць грамадзян звярталася ў сувязі з дыскрэдытацыяй арміі ў публікацыях блогера».

А каханец Мізулінай — гэта так, да кучы… На сваіх медыя-рэсурсах прапагандыстка рэгулярна мочыла сабрата калібрам пабольш — Уладзіміра Салаўёва, услед за «інсайдарамі ў Следкаме» абвінавачваючы яго ў растраце дзяржаўных мільёнаў, выдзеленых на прапаганду.

А месяц таму на Монтян завялі крымінальную справу за публічныя заклікі да экстрэмізму з-за фразы «ахраноту мачыць без аніякага шкадавання», сказанай у 2022 годзе. У цесных адносінах з гэтай «ахранотай» Монтян выкрывала і самога Салаўёва.

Ды і Маркаў, дарэчы, у сваім горкім інагенцтве таксама абвінаваціў Салаўёва, які пасля ўдзелу палітолага ў азербайджанскім медыяфоруме, што праходзіў у разгар канфлікту паміж Масквой і Баку, заклікаў пасадзіць Маркава ў турму за здраду Радзіме.

Z-блогер Алёхін, якога западазрылі (зноў жа Салаўёў) у адмыванні грошай на зборы гуманітаркі і намеры атрымаць «адкат» у 50 млн рублёў, адразу салідарызаваўся з Монтян, напісаў, што «тэндэнцыя нават не палохае, а ўжо проста засмучае», і нагадаў, што такое, маўляў, у гісторыі нашай краіны ўжо было і да добрага не прывяло.

Ну трэба ж! Колькі ж цудаў адкрываецца… Атрымаўшы новы статус, Алёхін у сваёй рэфлексіі ўвогуле разышоўся не жартам і высветліў, што расійскі закон аб інагентах, аказваецца, у адрозненне ад амерыканскага FARA (!), носіць рэпрэсіўны характар. То яшчэ будзе!

СВОі ператвараюцца ў… чужых

З пуцінскай «вертыкаллю» ўрэшце адбылося тое, што рана ці позна адбываецца з усімі аўтарытарнымі сістэмамі: яе функцыянеры пачалі жраць адзін аднаго. Калі ў пачатку крывавых спраў гучалі развагі, што рэжым, аднойчы развязаўшы «спецаперацыю», дабярэцца і да самых адданых пуціністаў і ультрапатрыётаў, многія пагардліва адмахваліся: ды кіньце, цяпер не 37-ы год і ўвогуле «не тыя часы». Але часы ўрэшце аказаліся тымі. Высветлілася, што логіку развіцця аўтарытарызму ніхто не адмяняў і Расію з яе не выключаў. Цяпер учарашнія «СВОі» каментуюць новы статус у стылі «Таварыш Сталін, адбылася жудасная памылка».

Вось абураецца Маркаў:

Я ўсе 25 гадоў падтрымліваў і падтрымліваю Уладзіміра Пуціна –

— гэта ён даведаўся пра «ўзнагароду» ад роднай дзяржавы і даў вернападданіцкае інтэрв'ю, паведаміўшы гораду і свету, што абвяшчэнне яго інагентам — удар па пуцінскіх прыхільніках, і гэтае непаразуменне вырашыцца адразу ж пасля таго, як пра яго далажыць Пуціну. Вось ужо трэці месяц верны пуцінец Маркаў ходзіць у інагентах. Відаць, весткі да гасудара не дайшлі.

А вось з нагоды новага статусу сакрушаецца Алёхін:

Палова маіх тэкстаў накіравана супраць замежнага ўплыву. Найбольш абсурднае, што можа быць, — прызнаць мяне інагентам… Юрыдычна я не маю права збіраць грошы. Атрымліваецца, патрыёта, які жыве для краіны і дзеля краіны, выціскаюць з уласнага ж поля!

Так, сапраўды крыўдна. Служыш вось так верай і праўдай кааператыву «Азёра», які прыкідваецца Радзімай, а цябе, як апошнюю Шульман, прыкладваюць казённымі фармулёўкамі: «прымаў удзел у стварэнні», «распаўсюджваў няпраўдзівую інфармацыю».

Пуцінскі рэжым у сваёй боязі праўды спачатку ўзяўся за відавочных праціўнікаў: расіян, што выходзілі на мітынгі, антываенных актывістаў, незалежных журналістаў; потым узяўся за «жонак мабілізаваных», уся віна якіх складалася нават не ў жаданні бачыць мужоў, а проста ведаць, калі іх можна будзе ўбачыць.

Потым рэжым узяўся за тых, хто вырашыў пастаяць убаку, робячы выгляд, што нічога не адбываецца, і наўмысна працягваў жыць старым жыццём. Разгон «Голай вечарынкі» ў снежні 2023 года з наступным публічным пакаяннем яе ўдзельнікаў, якія «зайшлі не ў тыя дзверы», стаў паказальнай поркай для ўсіх астатніх, каб зразумелі: дзверы цяпер толькі адны.

Скандал надулі менавіта ультрапатрыёты: як жа так, нашы хлопчыкі там, пад кулямі і снарадамі, а яны тут з шкарпэткай на ху… і носам у кокаіне! На чацвёртым годзе вайны рэпрэсіі, нарэшце, дабраліся да тых самых ультрапатрыётаў, хто «25 гадоў падтрымліваў Пуціна», заклікаў разабрацца з здраднікамі і адпраўляў гуманітарныя канвоі за стужку.

Біч для запуцінцаў

Ці трэба казаць, што статус інагента, а цяпер яшчэ і тэрарыста-экстрэміста — выдатны біч для тых запуцінцаў, хто хоць і падтрымліваў уладу, але дазваляў сабе некаторыя «стылістычныя вольнасці». Вось тут можа прыляцець вельмі многім — у дыяпазоне ад z-ваенкараў да дзеячаў культуры. Глядзіш, і рэжысёр Багамолаў, які распавядае моладзі, што вайна ва Украіне — «поспех нашага пакалення», і захоплена піша філіппікі ў адрас тых, хто з'ехаў, раптам выяўзіць сваё прозвішча ў пятнічнай рассылцы ад Мінюста. Ідэалагічнае чульцё — рэч, вядома, добрая, але яно і раней многіх, як мы ведаем, не ратавала.

Дарэчы, для паказальных распраў, накіраваных на ўнутраную аўдыторыю, пошук ідэалагічных ворагаў сярод тых, хто застаўся, — занятак значна больш прадуктыўны і ўдзячны, чым сярод тых, хто з'ехаў. Апошнім што ад інагенцкага, што ад тэрарыстычнага статусу ў большасці сваёй ні халодна, ні горача. І рэагуюць яны, як той яўрэй са старога анекдота, якога суседзі па камуналцы палівалі брудам у яго адсутнасць: калі мяне няма дома, хай мяне такі хоць б'юць!

Замест прабачэнняў і пакаянняў перад народнымі масамі — рэплікі кшталту «няхай дупу сабе маркіруюць». З такой публікай кашы не зварыш.

А гэтыя полымяныя Zoppo — вось яны, толькі руку працягні. І нерухомасць у Маскве, і ганарары, і тэатр на дзяржфінансаванні. Жры — не хачу. Тут і валянне ў нагах будзе, і ўрачыстыя прысягі ў вернасці таварышу Пуціну.

І, вядома, даносы, даносы на сяброў, калег і сваякоў.

Хутка мы ўбачым чацвёртага, пятага і наступных інагентаў і экстрэмістаў з ліку прыхільнікаў «рускага міру», якія няўдала адхіліліся ад генеральнай лініі партыі або проста перайшлі камусьці дарогу ў працэсе ўнутрывідавой барацьбы. Як вядома, апетыт прыходзіць падчас яды, і гэты жабагадзюкінг мы яшчэ будзем назіраць ва ўсёй красе.

«Аку ва аку о куу» — сфармуляваў Меншыкоўскі Фандорын у экранізацыі «Дзяржаўнага саветніка». Зло пажырае зло. Не будзем перашкаджаць.

Антон Старыкаў, The Moscow Times