У Гродзенскай вобласці прадаюць гістарычна-культурны аб’ект XIX стагоддзя за 84 рублі
- 26.11.2025, 10:58
Гэта ў 3,5 тысячы разоў танней за яго рэальную вартасць.
У аграгарадку Шчорсы Гродзенскай вобласці спрабуюць прадаць комплекс закінутых гаспадарчых пабудоў XIX стагоддзя, звязаных з сядзібай Храптовічаў — аднаго з самых вядомых магнацкіх родаў у гісторыі Беларусі. Аб’ява з’явілася на пляцоўцы «БУТБ-Имущество».
У гаспадарчы двор, выстаўлены на продаж, уваходзяць ветлячэбніца, цялятнік, кароўнік, амбар і яшчэ некалькі збудаванняў агульнай плошчай больш за 1,5 тысячы квадратных метраў. Пабудовы выглядаюць значна ўражлівей, чым гучаць іх назвы: цагляныя фасады, вежкі, масіўныя сцены — усё гэта хутчэй нагадвае міні-замак, чым звычайныя сельскагаспадарчыя аб’екты.
Яго прынята называць Мураванкай Храптовічаў. Паколькі ён быў узведзены ў выглядзе сярэднявечнага замка, яго часта прымаюць за сядзібу.
Прадавец — Шчорсаўскі сельскі выканкам.
Пакупнік атрымае ў арэнду на 50 гадоў участак амаль у 6,4 гектара. Тэрыторыя мае гістарыка-культурны статус, таму выкарыстоўваць яе можна будзе далёка не пад усё. Дапускаюцца жылыя, адміністрацыйныя, гандлёвыя і іншыя аб’екты, але толькі пасля навуковага абгрунтавання і ўзгаднення з Мінкультам, калі давядзецца змяняць прызначэнне будынкаў.
Пакупнік павінен пачаць выкарыстоўваць аб’ект цягам двух гадоў. Калі неабходны капрамонт або рэканструкцыя, на гэта даюць больш часу, але не больш за пяць гадоў, пасля чаго аб’ект павінен працаваць мінімум два гады. Калі будынак будуць пераабсталёўваць пад жытло, тэрмін рэалізацыі праекта павялічваецца, але не можа перавышаць сямі гадоў.
Кошт руінаў гістарычнай нерухомасці сімвалічны — 84 рублі.
Пры гэтым ацэначны кошт аб’екта, паводле даных на 1 студзеня 2025 года, складае 297 662,06 рубля. Менавіта такую суму давядзецца выкласці пакупніку, калі ён парушыць умовы куплі.
Што вядома пра гэты комплекс
Гаспадарчыя пабудовы з чырвонай цэглы былі ўзведзеныя ў другой палове XIX стагоддзя і з’яўляюцца часткай палацава-паркавага комплексу магнатаў Храптовічаў — адных з найбуйнейшых землеўладальнікаў на тэрыторыі сучаснай Беларусі.
Комплекс узвёў канцлер Вялікага Княства Літоўскага Іахім Храптовіч у XVIII стагоддзі. Над праектам працаваў адзін з самых вядомых на той час італьянскіх архітэктараў Джузэпэ дэ Сака. Ён быў прыдворным архітэктарам караля Рэчы Паспалітай Станіслава Аўгуста Панятоўскага. Будаўніцтва цягнулася шэсць гадоў.
Ён выкананы ў стылі французскага класіцызму з элементамі барока. На яго тэрыторыі зрабілі каскад ставоў, дзе разводзілі рыбу, сад, а таксама заклалі ліпавую алею. Яе спілавалі толькі некалькі гадоў таму.
Апошні прадстаўнік роду Храптовічаў Апалінарый Бутенеў-Храптовіч жыў у Шчорсах да 1939 года, калі яго арыштавала савецкая ўлада. Праз год пад арышт трапіла і яго жонка Вольга. Яе саслалі ў Казахстан.
Але пасля Другой сусветнай вайны ёй удалося перабрацца ў Парыж. Апалінарый таксама змог прыехаць у Францыю.
Сядзібу разрабавалі, а ў 1960-х гадах мінулага стагоддзя і ўвогуле ўзарвалі.
Некалькі гадоў таму энтузіясты стварылі фонд «Шчорсы і Храптовічы». Валанцёры займаліся расчысткай парку і тэрыторыі Мураванкі, арганізоўвалі летнія лагеры для моладзі.
У 2018 годзе фонд падпісаў пагадненне аб супрацоўніцтве з мясцовымі ўладамі. А праз два гады выйграў грант праграмы трансгранічнага супрацоўніцтва «Польшча — Беларусь — Украіна». Планавалася, што за сродкі Еўрасаюза пачыняць дах вэнджарні, а таксама арганізуюць фестываль мясцовай кухні.
Аднак у лістападзе 2021 года ўлады ліквідавалі фонд.