«Газпрам» прадасць найбуйнейшы нафтахімічны комплекс Расіі

• 20.11.2025, 10:18

З-за трыльёнавых страт.

«Газпрам» гатовыцца да канца года прадаць холдынгу «Росхім» буйны нафтахімічны комплекс у Башкірыі — «Газпрам нафтахім Салават», расказалі «Известиям» крыніцы, дасведчаныя аб планах двух кампаній. Адзін з іх удакладніў, што сума здзелкі складзе 250–270 млрд рублёў і дазволіць газавай манаполіі пакрыць страты, звязаныя з абвальным скарачэннем паставак на еўрапейскі рынак. Афіцыйна ў «Газпраме» і «Росхіме» інфармацыю каментаваць не сталі.

Паводле ўласных даных «Газпрам нафтахім Салават», прадпрыемства з'яўляецца найбуйнейшым у Расіі ў сваёй галіне і выпускае больш за 150 відаў прадукцыі з вуглевадароднай сыравіны, у тым ліку бензін, дызельнае і нафтавае паліва, розныя поліэтылены, стырол, карбамід, аміяк і інш. Па выніках 2024 года выручка прадпрыемства склала 302,8 млрд рублёў — на 14% больш, чым у 2023-м, вынікае з справаздачнасці па РСБУ. Пры гэтым чысты прыбытак за той жа перыяд скараціўся амаль у сем разоў — да 4,4 млрд.

Пасля пачатку паўнамаштабнай вайны ва Украіне, як піша (The Moscow Timeshttps://www.moscowtimes.ru/2025/11/20/gazprom-prodast-krupneishii-neftehimicheskii-kompleks-rossii-kompanii-druga-putina-iz-za-trillionnih-ubitkov-a180530), «Газпрам» страціў найбуйнейшых пакупнікоў газу ў Еўропе. За студзень—кастрычнік 2025 года экспартная манаполія прапампавала еўрапейскім кліентам 14,7 млрд кубаметраў газу. Гэта на 45% менш у параўнанні з тым жа перыядам мінулага года, калі пастаўкі былі на ўзроўні 26,6 млрд кубаметраў. З цяперашнімі тэмпамі прапампоўкі па выніках года газавы экспарт з Расіі ў ЕС можа скласці каля 18 млрд кубаметраў, што стане найменшым аб'ёмам з пачатку 1970-х, калі СССР дамовіўся аб першым кантракце на пастаўкі газу ў Аўстрыю.

На фоне страты еўрапейскага рынку чыстая страта «Газпрама» па выніках 2024 года перавысіла 1 трлн рублёў, што стала найгоршым вынікам за апошнія 25 гадоў працы. За студзень—верасень 2025 года страта склала 170,3 млрд рублёў.

Продаж «Газпрам нафтахім Салават» можа дазволіць часткова скараціць доўг дзяржкампаніі, які на дадзены момант «даволі значны», лічыць аналітык ФГ «Фінам» Сяргей Каўфман. Пры гэтым прадпрыемства ў 2024 годзе забяспечыла «Газпраму» каля 5% выручкі, дадала гендырэктар «НААНС-Медыя» Тамара Сафонава.

У сваю чаргу ў «Росхіма» ёсць стратэгічная зацікаўленасць у набыцці актыву «Газпрама», адзначыла блізкая да холдынгу крыніца «Известий». Паводле яе слоў, на дадзены момант група нарошчвае сваю прысутнасць на рынку, каб стаць «лідарам галіны па ключавых напрамках».

«Росхім» быў створаны ў лютым 2021 года і да чэрвеня 2023-га называўся «Русский водород». Кампанія займаецца выпускам розных хімічных злучэнняў — дыяксіду тытану, сульфату жалеза і серавай кіслаты. Па выніках 2024-га выручка склала 22,3 млрд рублёў — на 33% больш, чым годам раней, вынікае з справаздачнасці па РСБУ. Чысты прыбытак павялічыўся амаль у 15 разоў, да 1,1 млрд.

Холдынг на 100% належыць закрытаму паёваму інвестфонду «Квінта», бенефіцыяры якога не раскрываюцца. Пры гэтым кампанію звязваюць з мільярдэрам Аркадзем Ратэнбергам, блізкім сябрам Уладзіміра Пуціна.

За апошнія некалькі гадоў «Росхім» набыў некалькі буйных гульцоў на рынку на агульную суму больш за 50 млрд рублёў. У прыватнасці, вытворцу сульфату натрыю «Кучуксульфат» у Алтайскім краі, вытворцу метанолу «Метафракс Кемікалс» у Пермскім краі, вытворцу серавугляроду і сульфату натрыю «Волжскі сінтэз» у Валгаградскай вобласці.