У Ерусаліме знайшлі пячатку на старажытнай мове з важным пасланнем
- 2.11.2025, 12:14
Што на ёй напісана?
У Ерусаліме археолагі выявілі старажытны асірыйскі надпіс, які можа раскрыць інфармацыю пра гістарычныя падзеі, апісаныя ў Старым Запавеце. Пра гэта піша Daily Mail.
Навукоўцы знайшлі крохатны 2,5-сантыметровы чарапок керамікі з надпісам акадскім клінапісам — на найстаражытнейшай семіцкай мове ў свеце. Знаходка выяўлена каля Храмавай гары і датуецца прыкладна 2700 гадамі таму.
У прыватнасці, даследчыкі з універсітэта Бар-Ілан расшыфравалі надпіс, які, верагодна, з’яўляецца скаргай Асірыйскай імперыі на затрымку плацяжу з боку Юдэйскага царства.
У тэксце гаворыцца, што тэрмін сплаты запазычанасці прыпадаў на 1-е чысло 11-га месяца паводле яўрэйскага календара.
Па словах даследчыкаў, гэта можа адпавядаць падзеям, апісаным у 2-й Кнізе Царстваў (раздзелы 18 і 19), у часы кіравання цара Хізкіі.
«Гэтыя біблейскія фрагменты апісваюць, як Хізкія быў вымушаны заплаціць 300 талентаў срэбра і 30 талентаў золата асірыйскаму цару Санхерыбу — даніну, прызначаную для абароны Юдэі ад асірыйскай агрэсіі», — нагадваецца ў матэрыяле.
Адзначаецца, што датаванне фрагмента адносіць яго да часу кіравання Хізкіі, аднак навукоўцы кажуць, што ён таксама можа паходзіць з перыяду кіравання ягонага сына Манасіі або нават цара Ёсіі.
У той жа час доктар Пітэр Зільберг з універсітэта Бар-Ілан, які ўваходзіў у даследчую групу, адзначыў, што невялікі памер фрагмента не адпавядае яго значнасці.
«Гэты невялікі фрагмент можа быць кароткім, але ён распавядае вельмі важную гісторыю. Гэта частка царскай пячаткі з надпісам — глінянай булы, якая выкарыстоўвалася для закрыцця або засведчання лістоў і афіцыйных дакументаў. Тое, што мы бачым тут, з’яўляецца прамым доказам афіцыйных зносін паміж Асірыяй і Юдэяй», — дадаў ён.
Адзначаецца, што гэта першая знаходка такога роду.
У сваю чаргу доктар Анат Коэн-Вайнбергер з Ізраільскага ўпраўлення старажытнасцяў сказаў, што фрагмент паходзіць з Асірыі, а не з Ерусаліма.
«Петраграфічны аналіз паказаў, што склад керамікі адрозніваецца ад мясцовых матэрыялаў, а мінеральны склад адпавядае геалогіі рэгіёна басейна Тыгра, дзе размешчаныя такія буйныя асірыйскія гарады, як Ніневія, Ашур і Німруд/Калху», — падкрэслілі ў Daily Mail.
Нягледзячы на тое, што надпіс не цытуе канкрэтны біблейскі фрагмент, ён дае канкрэтныя доказы ўзаемадзеяння царства Юдэі з Асірыйскай імперыяй.
«Хоць мы не можам вызначыць перадумовы гэтага запыту — ці быў ён выкліканы проста тэхнічнай затрымкай, ці меў палітычнае значэнне, — само існаванне такога афіцыйнага звароту, здаецца, сведчыць пра пэўную напружанасць у адносінах паміж Юдэяй і імперскім урадам», — дадалі даследчыкі.