The Economist: Мільёны людзей звяртаюцца да ШІ для тэрапіі

• 12.11.2025, 14:01

Ці гатовая тэхналогія?

Штучны інтэлект усё часцей выкарыстоўваецца ў сферы псіхічнага здароўя, аднак яго бяспека выклікае спрэчкі. Прычынай новай хвалі абмеркаванняў стаў шэраг пазоваў супраць кампаніі OpenAI, піша The Economist (пераклад — сайт Charter97.org).

У адным з іх сцвярджаецца, што чат-бот ChatGPT давёў 23-гадовага амерыканца Зэйна Шэмбліна да самагубства. Кампанія назвала тое, што адбылося, «трагедыяй» і заявіла, што працуе над узмацненнем мер бяспекі і карэкцыяй адказаў у «адчувальных сітуацыях».

Паводле даных OpenAI, каля 0,15% карыстальнікаў штотыдзень абмяркоўваюць у чаце думкі пра самагубства. Нягледзячы на рызыкі, многія эксперты лічаць, што ШІ можа стаць магутным інструментам для масавай і даступнай псіхатэрапіі.

Нестача спецыялістаў застаецца глабальнай праблемай: паводле ацэнак СААЗ, большасць людзей з псіхічнымі засмучэннямі ў бедных краінах не атрымліваюць дапамогі, а ў багатых — да паловы застаюцца без падтрымкі.

Раней ужо выкарыстоўваліся чат-боты, такія як Wysa і Youper, заснаваныя на кагнітыўна-паводзінкавай тэрапіі і якія паказалі эфектыўнасць, супастаўную з працай жывых тэрапеўтаў. Аднак новыя мадэлі на аснове вялікіх моўных мадэляў, кшталту ChatGPT, аказваюцца больш «чалавечнымі», але і менш прадказальнымі. Некаторыя даследчыкі ствараюць спецыялізаваныя рашэнні — напрыклад, Therabot і Ash, распрацаваныя для бяспечнай тэрапіі з мінімізацыяй рызыкаў.