The Economist: У Сі Цзіньпіна прагрэсуе параноя

• 9.10.2025, 15:41

У Кітаі расце колькасць знікненняў і затрыманняў бізнесменаў.

У Кітаі імкліва павялічваецца колькасць затрыманняў прадпрымальнікаў і кіраўнікоў кампаній у межах так званых антыкарупцыйных расследаванняў, піша The Economist (пераклад — сайт Charter97.org).

Адным з апошніх выпадкаў стала знікненне Юя Фасіня, кіраўніка Great Microwave Technology, якая спецыялізуецца на ваенных паўправадніках. Кампанія паведаміла, што Юй быў змешчаны ў «лючжы» — пазасудовую форму ўтрымання пад вартай, якая прымяняецца антыкарупцыйным ведамствам Кітая.

Першапачаткова сістэма лючжы, створаная ў 2018 годзе, была накіраваная супраць партыйных і дзяржаўных чыноўнікаў, аднак цяпер актыўна выкарыстоўваецца і супраць бізнесменаў. Затрыманні адбываюцца без рашэння суда, а ў зняволеных няма доступу да адвакатаў. Тэрмін утрымання можа дасягаць васьмі месяцаў, а ўмовы — надзвычай жорсткія.

Паводле The Economist, толькі з пачатку года зніклі 39 кіраўнікоў публічных кампаній, што ўжо перавышае мінулагодні рэкорд. Агулам колькасць затрыманняў у 2024 годзе вырасла на 50% і дасягнула 38 000 чалавек, уключаючы чыноўнікаў і прадпрымальнікаў.

Эксперты звязваюць рост затрыманняў з пашырэннем антыкарупцыйнай кампаніі Сі Цзіньпіна і пагаршэннем эканамічнай сітуацыі. Мясцовыя ўлады, якія адчуваюць дэфіцыт бюджэту, нярэдка ладзяць «рыбалку ў чужых водах» — арыштоўваючы бізнесменаў з іншых рэгіёнаў у пошуках сродкаў.

Дадатковы ціск стварае «чорны спіс даўжнікоў», куды ўносяцца нават вядомыя мільярдэры, якія пазбаўляюцца права на пералёты і раскошныя пакупкі. У 2025 годзе ў гэты спіс трапілі каля 200 тысяч чалавек.

Рост пераследаў, эканамічны спад і серыя самагубстваў прадпрымальнікаў узмацняюць атмасферу страху ў дзелавых колах. «Сёння ў Кітаі нават паспяховыя бізнесмены адчуваюць, што могуць страціць не толькі бізнес, але і свабоду», — адзначаюць аналітыкі.