Пралог да «Тамагавкаў»

• Тарас Загородний
• 9.10.2025, 8:07

Украіна значна пашырыла радыус сваіх удараў па РФ.

Ці мог Трамп нічога не казаць пра «Тамагавкі»? Мог — асаблівай патрэбы публічна каментаваць гэтае пытанне не было. Дык у чым жа тады прычына мітусні вакол перадачы Украіне «Тамагавкаў» (і іншай дальнабойнай зброі)?

На мой погляд, галоўная прычына ў тым, што амерыканцы маюць пераканаўчыя доказы (верагодна — спадарожнікавае назіранне) поспехаў украінскай ракетна-беспілотнай праграмы. Нягледзячы на тое, як пра яе пішуць штатныя і пазаштатныя «зрадафілы», я даўно сцвярджаў і працягваю сцвярджаць: пастаўляць сур'ёзнае ўзбраенне пачнуць тады, калі ўбачаць, што Украіна здольная сама вырабляць зброю.

Справа не ў «прыгожых вачах», а ў імкненні ўзяць вайну пад кантроль і не дапусціць, каб Украіна самастойна вызначала тэмп і маштабы так званай «эскалацыі». Расія для Захаду заўсёды была прыярытэтам — і гэта ўплывала на ўсе рашэнні. Менавіта таму на Украіну неаднаразова ціснулі і патрабавалі знішчаць рэшткі ўласных ракет, напрыклад тыпу SCUD, і ўздымалі істэрыку вакол спробаў аднавіць уласную вытворчасць пасля 2014 года.

Першыя ўдары па нафтаперапрацоўчых заводах летась выклікалі істэрыку ў ЗША, бо Украіна прадэманстравала суб'ектнасць: яна пачала сама вызначаць, куды і калі біць, а не чакаць паставак у выглядзе дробных партый зброі з шматлікімі перапынкамі.

Гэтую цынічную, але прагматычную логіку коратка акрэсліў Кісінджэр у 2023 годзе, калі, адступіўшы ад папярэдняй пазіцыі, ён заявіў, што прыняцце Украіны ў НАТА варта разглядаць з улікам кантролю і стабільнасці ў Еўропе — каб не дапусціць канчатковага разгрома Расіі. Такое змяненне рыторыкі супала з першымі прыкметнымі поспехамі — у прыватнасці з Харкаўскай аперацыяй — і, магчыма, было выклікана ўсведамленнем таго, што далейшае аслабленне Расіі можа прывесці да непрадказальных наступстваў.

Па стане на цяпер Украіна значна пашырыла радыус сваіх удараў па Расіі — больш, чым гэта ўяўляў сабе Кісінджэр. Ён не ўлічваў магчымасці стварэння ўзбраення не толькі заходняга ўзору; гэта робіць Украіну сур'ёзнай ваеннай сілай у еўразійскай прасторы, з якой даводзіцца лічыцца і ЗША. А лепш паспрабаваць кантраляваць, бо другі раз фокус з раззбраеннем Украіны пад прыкрыццём прыгожых заяў ужо не атрымаецца.

Іншы аспект «мітусні» амерыканцаў, на мой погляд, звязаны з тым, што маштабаванне ракетнай вытворчасці ва Украіне, разам з ЕС, павялічвае абаронную аўтаномію Еўропы ад ЗША. Амерыканцы неахвотна прадаюць такую тэхніку ў ЕС; узнікае магчымасць пабудаваць незалежную еўрапейскую сістэму — пад кантролем ЕС або Украіны. Вось над чым сапраўды варта паварушыцца.

Тарас Загородний, «Фэйсбук»