Пуцін нясе ахінею

• Альфрэд Кох
• 3.10.2025, 22:55

Гэта радавая хвароба дыктатараў.

Пуцін выдаваў перлы на Валдаі і гэтым сваім выступам зрабіў мой дзень. Што мне падалося самым цікавым?

Вядома ж, не яго ўжо традыцыйныя расповеды пра тое, што Расія двойчы (у 1954 і 2000 гадах) прасілася ў НАТА, але ёй адмовілі. Тут усё ясна: Пуцін ніяк не разумее простую рэч — НАТА — гэта альянс дэмакратый. Калі краіна не з’яўляецца дэмакратыяй, ёй там не месца. Пуцін жа хоча і ў заходнія альянсы ўваходзіць, і пры гэтым правіць краінай, як усходні шэйх. Так не бывае. І, спадзяюся, не будзе.

Да таго ж, Расія зусім не адзіная краіна, якой адмовілі. Напрыклад, Украіна. Яна звярталася ў НАТА не два, а дваццаць два разы — і кожны раз атрымлівала адмову. Але Украіна не робіць з гэтага выснову, што НАТА існуе выключна дзеля таго, каб ёй пагражаць. Чаму Пуцін прыходзіць менавіта да такой высновы — незразумела.

У НАТА Расію не прымаюць не таму, што рыхтуюцца на яе напасці. Прычына ў іншым: Расія — не вольная і не дэмакратычная краіна. Чальцы НАТА не гатовыя гарантаваць ёй абарону, бо не вераць, што ў любым канфлікце Расія апынецца на баку права. Ніхто не хоча станавіцца закладнікам капрызаў і фобій несменнага кіраўніка, ход думак і сістэма каштоўнасцяў якога непрадказальныя. А можа, якраз занадта прадказальныя — што ў дадзеным выпадку адно і тое ж.

Мяне перш за ўсё здзівіла, з якой упэўненасцю Пуцін у кастрычніку 2025 года заявіў, што расійская армія «упэўнена наступае па ўсёй лініі фронту». І гэта пасля таго, як усе сусветныя СМІ паведамілі: ні адна з задач летняга наступу не выкананая, а яго тэмпы ў верасні ўпалі ўдвая ў параўнанні з жніўнем і сталі мінімальнымі з мая.

Насамрэч усё гэтае «наступленне» абярнулася нічым. За ўвесь 2025 год Расія захапіла толькі 2300 кв. км украінскай тэрыторыі (0,36%). З такімі тэмпамі можна «упэўнена наступаць па ўсім фронце» бясконца: па 1% за тры гады — і за трыста гадоў, глядзіш, усё заваюеш.

Такія тэмпы не здольныя прывесці да перамогі, асабліва калі ўлічыць цану, якой яны дасягаюцца. Відавочна, разлік рабіўся на прарыў фронту і разгром ЗСУ. Але гэтага не адбылося.

Магчыма, у Пуціна ёсць нейкія сакрэтныя веды. Магчыма, гэта дае яму падставы спадзявацца на калапс ЗСУ. Але нават у гэтым выпадку ён не можа заяўляць, што яго армія «упэўнена наступае па ўсім фронце». Бо гэта не так. Армія ледзь прыкметна прасоўваецца з велізарнымі стратамі, месцамі адступае, а месцамі знаходзіцца пад пагрозай акружэння.

Пуцін не можа гэтага не ведаць. Але ўсё роўна твердзіць сваё — «упэўнена» і «па ўсім фронце». Гэта нагадвае яго мантру 2022 года пра тое, што «спецыяльная ваенная аперацыя развіваецца па плане». І толькі пасля ўцёкаў з-пад Балаклеі ён змяніў пласцінку.

Падобна, для яго гэта асаблівая форма медытацыі — заклінанне рэчаіснасці. Таксама Гітлер вясной 1945 года, седзячы ў бункеры, блукаў начамі сярод макетаў будучага Берліна, мысленна прагульваючыся па праспектах, якія ён збіраўся пабудаваць пасля перамогі.

Гэта радавая хвароба дыктатараў: яны не хочуць адаптоўвацца да рэчаіснасці, аддаючы перавагу жыццю ў ілюзіях. На ранніх стадыях такая вера ў сваю зорку можа весці да перамог, але потым разыходжанне паміж марай і рэчаіснасцю становіцца занадта прыкметным. А яны ўсё адно працягваюць верыць, быццам «жалезная воля» здольная змяніць табліцу множання.

Я не сцвярджаю, што пуцінская армія прайграе вайну. Але трэці год запар казаць, што яна «упэўнена наступае па ўсім фронце», у той час як фактычна яна рухаецца на 0,03% тэрыторыі праціўніка ў месяц, — гэта адмаўленне рэчаіснасці. Асабліва на фоне страт у 20–30 тысяч забітымі і параненымі штомесяц.

Як казаў Мюнхгаўзен: «Калі б на галаве аленя вырас вішнёвы сад, то я б так і сказаў. Але вырасла толькі адно дрэва — я і кажу: дрэва». Так і тут: калі б расіяне ўпэўнена наступалі, я б першым гэта прызнаў. Але калі гэта не так — навошта хлусіць?

Галоўнае пытанне — каму Пуцін хлусіць? Выступаючы на Валдаі перад аплачанай публікай заходніх «сэлебрыці», ён выдатна разумее: яны ківаюць толькі таму, што атрымліваюць за гэта грошы. У гэтым ён падобны да хлопчыка з фільма «Цацка», у якога сябар быў куплены багатым татам.

Пуцін цудоўна ведае, што яго слухачы апладуюць за ганарар, і ўсё роўна нясе ахінею. Навошта? Для каго гэты спектакль?

Асобны абсурд — яго запэўніванні, што ён не збіраецца нападаць на Еўропу. Я нават гатовы пагадзіцца: сапраўды, з адной Украінай справіцца не можа. Але варта ўспомніць, што да лютага 2022 года ён гэтак жа страсна запэўніваў увесь свет, што нападаць на Украіну не збіраецца. І ўсё ж напаў.

Аднойчы зманіўшы — хто табе паверыць? Асабліва ў пытаннях, што датычацца лёсу чалавецтва. Цяпер не дзіўна, што яго лічаць чалавекам, здольным на любое бессэнсоўнае рашэнне, абы толькі даказаць сваю правату.

За чвэрць стагоддзя Пуцін здзейсніў столькі дурных і злачынных крокаў, што свет верыць: ён здольны на ўсё. І калі ён напаў на Украіну, чаму б яму не напасці на Еўропу? Яго запозненыя аргументы пра бессэнсоўнасць такога кроку нікога не пераконваюць.

Сённяшні выступ Пуціна, відавочна задуманы як сігнал «супакаення» для Захаду, толькі ўзмацніў трывогу. Яго аргументы спрацавалі супраць яго самога, падсілкаваўшы страхі еўрапейскіх палітыкаў.

Я магу яшчэ доўга пералічваць недарэчнасці гэтага выступу, але ўжо позна. Працягну заўтра.

Слава Украіне!

Альфрэд Кох, Telegram