The Economist: Чаму «Хартыя» і «Тройка» сталі папулярнымі
- 15.10.2025, 18:15
Зоркі, сацсеткі і трошкі палітыкі.
«Азоў», «Трэцяя штурмавая», «Хартыя». Усе гэтыя тры ўкраінскія падраздзяленні дзейнічаюць і як баявыя адзінкі, і як сучасныя арганізацыі, спалучаючы ваенную службу з эфектыўным кіраваннем і клопатам пра байцоў, піша The Economist. Яны пачыналіся з малога: «Азоў» з’явіўся яшчэ ў 2014-м, калі Расія ўпершыню ўварвалася на Данбас, а «Тройку» і «Хартыю» стварылі ўжо пасля пачатку паўнамаштабнай вайны ў 2022-м.
3-ю ОШБр заснавалі Андрэй Білецкі, якога калісьці звязвалі з ультраправымі поглядамі; цяпер ён асцярожны ў выказваннях і, магчыма, рыхтуецца да палітычнай кар’еры, піша СМІ. «Хартыю» стварыў Усевалад Кожамяка — бізнесмен і ўласнік буйной аграрнай холдынгавай кампаніі на ўсходзе Украіны. Гэтай вясной кожнае з гэтых падраздзяленняў разраслося да корпуса, атрымаўшы па некалькі дадатковых брыгад, і цяпер у кожным з іх больш за 20 тысяч байцоў.
«Мы не ставімся да людзей, як да жывёл, — кажа Кожамяка пра «Хартыю». — Нашы байцы дакладна ведаюць, што робяць, удзельнічаюць у планаванні і цалкам адданыя справе».
Як і ў грамадзянскім бізнесе, камандзіраў батальёнаў ацэньваюць паводле канкрэтных паказчыкаў эфектыўнасці — «цаны за знішчэнне ворага» і «кошт аднаго дня на перадавой». Таксама ў падраздзяленнях ёсць прафесійныя кадравыя аддзелы, каб павышэнне не залежала ад асабістых сувязяў. Кожамяка нават плануе ўвесці праграму для кіравання рэсурсамі, як у бізнесе. Паводле яго слоў, працаваць з афіцэрамі старой школы — гэта як калісьці пераконваць калгаснікаў, што маркетынг і ўлік патрэбныя.
Не менш важныя для набору байцоў паслугі корпуса падтрымкі Azov Care, якія дапамагаюць параненым салдатам і іх сем’ям. Мужчынам, што жадаюць вярнуцца на службу, прапануюць небаявыя пасады, для загінулых арганізуюць і аплачваюць пахаванні, а сем’ям дапамагаюць аформіць кампенсацыю.
«Яны сустрэлі мяне на аўтавакзале, знайшлі для мяне найлепшы шпіталь і найлепшы пратэз, і яны на сувязі 24/», — кажа малады лейтэнант, нядаўна вызвалены пасля трох гадоў зняволення ў Расіі.
Акрамя вайсковай справы, гэтыя карпусы актыўна працуюць у сацсетках і на YouTube, а таксама супрацоўнічаюць са зоркамі музыкі і спорту. «Трэцяя штурмавая», напрыклад, адкрыла пад Кіевам школу дронаў KillHouse для моладзі 18–25 гадоў — каля чвэрці вучняў потым далучаюцца да падраздзялення. Іх рэкламная кампанія ў стылі «Top Gun» давала да 200 заявак штодня, хоць і выклікала крытыку, расказвае кіраўніца медыя Крысціна Бандарэнка. Таксама «Тройка» зняла магутны фільм з франтавымі кадрамі разам з Мсціславам Чарновым, лаўрэатам «» за фільм «20 дзён у Марыупалі», а «Хартыя» прыцягнула вядомага кітайскага мастака Ай Вэйвэя для стварэння мерчу.
Рэклама падраздзяленняў змянялася разам з вайной. Спачатку «Трэцяя штурмавая» рабіла стаўку на брутальныя вобразы са зброяй, потым з’явіліся жартлівыя і спакойныя сюжэты — напрыклад, пілот дрона ў шэзлонгу з надпісам «Лета, FPV, Трэцяя штурмавая» або байцы каля вогнішча. Пасля няўдалага контрнаступу 2023-га з’явілася кампанія з зомбі і пасылам: «Калі не ваяваць, цемра пераможа».
Зараз, калі мірныя перамовы зайшлі ў тупік, акцэнт зрушыўся на службу як лад жыцця. На білбордах «Хартыі» лозунг «Расці ў Хартыі», а «Тройка» паказвае байцоў з дзецьмі і сабакамі пад слоганам «Мы тут, каб жыць». Плакаты выглядаюць як палітычная рэклама — і, магчыма, невыпадкова, пішуць журналісты. Эксперты лічаць, што гэтыя карпусы могуць стаць стартавай пляцоўкай для палітычных кар’ер іх лідараў пасля вайны.