Тыбецкая мегадамба Кітая акутая таямніцай

• 13.10.2025, 14:13

Ніхто не ведае наступстваў будаўніцтва найбуйнейшага ў свеце гідрапраекту.

Кітай прыступіў да будаўніцтва мегадамбы на рацэ Ярлунг Цангпо ў Тыбеце — найбуйнейшага ў свеце гідраэнергетычнага праекта коштам каля 168 мільярдаў долараў. Прэм'ер Лі Цян назваў яго «праектам стагоддзя», заявіўшы пра прыярытэт экалагічнай абароны. Аднак эксперты і эколагі выказваюць сур'ёзныя асцярогі адносна ўздзеяння на ўнікальную экасістэму рэгіёна, піша Foreign Policy (пераклад — сайт Charter97.org).

Рака Ярлунг Цангпо ўтварае самы паўночны ў свеце трапічны лес, дзе жывуць рэдкія віды жывёл, уключаючы вялікіх катоў, і растуць старажытныя дрэвы. Мясцовыя эколагі адзначаюць, што канкрэтныя планы будаўніцтва засакрэчаныя, і немагчыма ацаніць наступствы для флары, фаўны і цячэння ракі.

Праект прадугледжвае вытворчасць 300 мільярдаў кВт·г электраэнергіі штогод, што амаль у тры разы перавышае магутнасць гідраэлектрастанцыі «Тры цясніны». Электраэнергія пойдзе ў кітайскія гарады, пры гэтым з мясцовых жыхароў амаль ніхто не атрымае выгоды. Паводле некаторых ацэнак, можа спатрэбіцца перасяленне больш за 24 тысячы чалавек.

Будаўніцтва мегадамбы выклікае трывогу ў суседніх краінах, асабліва ў Індыі і Бангладэш. Рака Ярлунг Цангпо, ператвараючыся ў Брахмапутру, забяспечвае вадой мільёны людзей у Індыі і Бангладэш. Эксперты папярэджваюць пра рызыку раптоўных паводак і засух з-за рэгулявання сцёку Кітаем, што можа стварыць «вадзяную зброю» ў рэгіёне з даўнімі тэрытарыяльнымі спрэчкамі.

Кітай разглядае праект як дэманстрацыю інжынернага майстэрства і палітычны сімвал, які ўмацоўвае кантроль над прыгранічнымі тэрыторыямі. Нягледзячы на міжнародныя асцярогі, публічнае абмеркаванне або супрацоўніцтва з суседзямі для ацэнкі экалагічных наступстваў не вядзецца.