Венесуэла прапанавала радовішчы нафты і золата ў абмен на адмову ЗША ад зрынання Мадуры
- 10.10.2025, 14:44
Перамовы цягнуліся месяцамі.
Венесуэльскія чыноўнікі, імкнучыся пакласці канец супрацьстаянню з ЗША, прапаноўвалі адміністрацыі Дональда Трампа буйную долю ў нафтавых і іншых радовішчах краіны. Перамовы, паводле слоў некалькіх крыніц, блізкіх да іх, цягнуліся месяцамі, піша The New York Times.
Гэта прапанова заставалася «на стале» нават тады, калі адміністрацыя Трампа назвала ўрад Нікаласа Мадуры «наркатэрарыстычным картэлем», накіравала ваенныя караблі ў Карыбскі басейн і пачала знішчаць судны, якія, паводле сцвярджэнняў амерыканскіх уладаў, перавозілі наркотыкі з Венесуэлы.
Згодна з гэтымі прапановамі, Мадура быў гатовы адкрыць нафтавыя і золатаздабыўныя праекты для амерыканскіх кампаній, прадаставіць ім прыярытэтныя кантракты, перанакіраваць паток нафты з Кітая ў ЗША і перакроіць сыравінныя пагадненні з Кітаем, Іранам і Расіяй.
Венесуэла здабывае каля 1 млн барэляў нафты ў дзень супраць 3 млн пры Уга Чавесе. Большая частка паставак ідзе ў Кітай, за выключэннем прыкладна 100 тыс. барэляў, якія Chevron прадае ў ЗША. Эксперты лічаць, што пры прытоку замежнага капіталу здабыча магла б рэзка павялічыцца.
Мадура спрабаваў наладзіць кантакты з амерыканскім бізнесам. Дзяржаўная нафтавая кампанія Венесуэлы перадала Chevron поўны кантроль над іх сумеснымі праектамі, абмяркоўвалася і доля кампаніі ў яшчэ адным буйным радовішчы. Таксама вяліся перамовы з ConocoPhillips, якая пакінула краіну пасля нацыяналізацыі актываў у 2007 годзе.
Перамовы былі найбольш блізкія да прарыву ў маі. У знак добрай волі спецпасланнік ЗША Рычард Грэнел дапамог вярнуць у Венесуэлу дзіця, якое затрымалася ў Амерыцы пасля дэпартацыі бацькоў. Незабаве Каракас вызваліў затрыманага амерыканскага ветэрана ВПС і перадаў яго Грэнелу.
Аднак адміністрацыя Трампа ў выніку адхіліла эканамічныя саступкі Мадуры і на мінулым тыдні спыніла дыпламатычныя кантакты, фактычна пахаваўшы здзелку. На фоне разрыву дыпламатыі ЗША ўзмацнілі ваенную прысутнасць у рэгіёне і працягнулі жорсткую рыторыку. Многія ў абедзвюх краінах упэўнены: сапраўдная мэта Вашынгтона — змяшчэнне Мадуры.
Галоўным прыхільнікам жорсткага курсу стаў дзяржсакратар і саветнік па нацыянальнай бяспецы Марка Рубіо. Ён называў Мадуру «уцекачом ад амерыканскага правасуддзя» і нелегітымным лідарам, крытыкуючы дыпламатычныя намаганні па Венесуэле. Прыхільнікі перамоваў прызнаюць, што лінія Рубіо ўзяла верх, і ў Пентагоне абмяркоўваюцца ваенныя сцэнарыі супраць Венесуэлы.
Трамп ужо адкрыта заяўляе пра магчымасць ваеннай кампаніі ў Карыбскім рэгіёне. «Мы пачалі выкарыстоўваць моц Узброеных сіл ЗША для знішчэння венесуэльскіх тэрарыстаў і наркасетак на чале з Нікаласам Мадурай», — сказаў ён на Генасамблеі ААН. У ліпені Трамп падпісаў сакрэтнае распараджэнне аб прымяненні сілы супраць наркакартэляў. Колькасць амерыканскіх войскаў у рэгіёне была павялічана на 6500 чалавек, а ў Карыбскае мора перакінута флатылія ВМС ЗША. Паралельна Вашынгтон рыхтуе змену ўлады ў Венесуэле. У маі Рубіо сустрэўся з апазіцыйнымі лідарамі, уключаючы Марыю Карыну Мачада. Яе каманда падрыхтавала план «100 гадзін пасля сыходу Мадуры», які прадугледжвае перадачу ўлады Эдмунду Гонсалесу, кандыдату ў прэзідэнты на выбарах 2024 года.
Марыя Карына Мачада таксама прадставіла ў Вашынгтоне ўласны эканамічны план, сцвярджаючы, што пры запуску палітычнага пераходу ЗША атрымаюць выгаду ў $1,7 трлн за 15 гадоў. 10 кастрычніка Мачада стала лаўрэаткай Нобелеўскай прэміі міру за 2025 год. Узнагароду прысудзілі «за нястомную працу па абароне дэмакратычных правоў народа Венесуэлы і змаганне за дасягненне справядлівага і мірнага пераходу ад дыктатуры да дэмакратыі».